ڪراچي-10 آڪٽوبر (اي پي پي) سنڌ جي وڏي وزير سيد مراد علي شاهه سان عالمي بينڪ جي وفد ملاقات ڪئي جنهن جي اڳواڻي ڪنٽري ڊائريڪٽر ڪئي، جنهن سنڌ جي 3.124 ارب ڊالرن جي پورٽ فوليو جو جائزو ورتو ۽ نون ترقياتي منصوبن جي تجويز ڏني. وڏي وزير ۽ ورلڊ بئنڪ جي وفد وچ ۾ ٿيل ملاقات دوران ترقياتي منصوبن جي پورٽ فوليو ذريعي سنڌ ۾ زندگي جي معيار کي بهتر بڻائڻ تي غور ويچار ڪيو ويو. انهن قدمن جي وقت سِر مڪمل ٿيڻ سان نه رڳو انفراسٽرڪچر ۽ سروس ڊليوري ۾ بهتري ايندي پر صوبي کي مستقبل جي چيلينجن بشمول موسمياتي تبديلين ۽ قدرتي آفتن کي منهن ڏيڻ لاءِ پڻ مضبوط ڪيو ويندو. وڏي وزير جي ترجمان پاران جاري ڪيل پڌرائي موجب اعليٰ سطحي اجلاس ڪالهه خميس ڏينهن وزيراعليٰ هائوس ۾ ٿيو. فعال سنڌ پورٽ فوليو ۾ 13 ترقياتي منصوبا شامل آهن جن مان 1.36 ارب ڊالر اڳ ۾ ئي ورلڊ بئنڪ مهيا ڪري چڪو آهي. اهي منصوبا مختلف شعبن تي مشتمل آهن جن ۾ پاڻي جي انتظام، انفراسٽرڪچر، سولر انرجي، تعليم ۽ صحت جون خدمتون شامل آهن. ڪراچي موبلٽي پروجيڪٽ ، سنڌ فلڊ ايمرجنسي ريهيبليٽيشن پروجيڪٽ، سنڌ فلڊ هائوسنگ ايمرجنسي ريڪنسٽرڪشن پروجيڪٽ، ۽ ڪراچي واٽر اينڊ سيوريج سروسز امپروومينٽ پروجيڪٽ جھڙا ڪجهه اهم پروجيڪٽ هئا جن جو جائزو ورتو ويو. سنڌ فلڊ ايمرجنسي ريڪوري پروجيڪٽ ايس ايف اي آر پي پروجيڪٽ جو مقصد 2022 تائين انفراسٽرڪچر جي تعمير ۽ ٻوڏ کان متاثر علائقن ۾ روزگار فراهم ڪرڻ ذريعي موسمياتي آفتن کي منهن ڏيڻ لاءِ سنڌ جي صلاحيت کي بهتر بڻائڻ تي ڌيان ڏيڻ آهي. 500 ملين ڊالرن جو پروجيڪٽ 4 شعبن تي ٻڌل آهي جن ۾ انفراسٽرڪچر جي بحالي، روزگار ڏيڻ، ادارن کي مضبوط ڪرڻ ۽ پروجيڪٽ مينيجمينٽ شامل آهن. اجلاس ۾ ٻڌايو ويو ته ادائگين جو بيڪ لاگ تمام گهڻو گهٽجي ويو آهي ۽ اميد آهي ته مهيني جي آخر تائين ڪليئر ٿي ويندو. سنڌ فلڊ هائوسنگ ايمرجنسي ريڪنسٽرڪشن پروجيڪٽ ڄاڻايل پروجيٽ ٻوڏ متاثر علائقن ۾ خطرناڪ گهرن جي ٻيهر تعمير لاءِ ڪم ڪري رهيو آهي. پروجيڪٽ ٽن حصن تي مشتمل آهي جنهن جي بجيٽ 500 ملين ڊالر آهي جنهن ۾ هاؤسنگ ريڪنسٽرڪشن گرانٽس، اداري جي مضبوطي ۽ پروجيڪٽ مينيجمينٽ شامل آهن. اجلاس کي ٻڌايو ويو ته بي گهر ماڻهن کي زمينون ڏنيون ويون آهن ۽ مالڪاڻا حق انهن کي منتقل ڪيا پيا وڃن، منصوبي جو مقصد ٻوڏ متاثرين لاءِ محفوظ گهر اڏڻ آهي. ڪراچي موبليٽي پروجيڪٽ ييلو لائن، ڪي ايم پي جنهن جو مقصد ڪراچي جي وڏن شاهراهن جي ٽريفڪ ۽ حفاظت کي بهتر بڻائڻ آهي ان ۾ ييلو لائين بس ريپڊ ٽرانزٽ سسٽم جي تعمير پڻ شامل آهي. پروجيڪٽ جا ٽي حصا آهن. شهري روڊن جو انفراسٽرڪچر، بي آر ٽي سسٽم ڊولپمينٽ، ۽ ڪيپيسيٽي بلڊنگ. ييلو لائين تي اڳڀرائي ٿي چڪي آهي. اجلاس کي ٻڌايو ويو ته 9 معاهدن تي صحيحيون ڪيون ويون آهن ۽ سمورن 18 اسڪيمن تي ڪم شروع ٿي چڪو آهي جنهن ۾ 73 منصوبن سميت مقامي ڪائونسلن لاءِ 22.58 ملين ڊالرن جا فنڊ شامل آهن. گلبرگ ۽ نارٿ ناظم آباد جي علائقن ۾ ڪيل پائلٽ پراپرٽي سروي ۾ 100 يونٽن جي ڊيٽا حاصل ڪئي وئي. ڪراچي واٽر اينڊ سيوريج سروسز امپروومينٽ پروجيڪٽ اجلاس ۾ ڪراچي ۾ صاف پاڻي پهچائڻ واري منصوبي تي پڻ غور ڪيو ويو. سنڌ سولر انرجي پروجيڪٽ ايس ايس اي پي جو مقصد شمسي توانائي جي پيداوار کي وڌائڻ ۽ سڄي سنڌ ۾ بجلي تائين پهچ کي بهتر بڻائڻ آهي. جائزي دوران ٻڌايو ويو ته سولر هوم سسٽم لاءِ پهريون معاهدو ڪيو ويو آهي ۽ سولر ڪٽس جي فراهمي نومبر 2024 ۾ امڪان آهي. ٻي خريداري آڪٽوبر جي وچ ڌاري شروع ٿيندي. ان کان علاوه سولر پاور پارڪ جي ترقي تي اڳڀرائي ڪئي وئي آهي، زمين جي ليز معاهدي کي حتمي شڪل ڏني پئي وڃي. ڪلاس روم ٽرانسفارميشن ذريعي سنڌ ارلي لرننگ انهانسمينٽ سيليڪٽيڊ پروجيڪٽ سنڌ ۾ ابتدائي تعليم کي بهتر بڻائڻ تي ڌيان ڏئي رهيو آهي. منصوبي جي ڪاميابيءَ سان 2.3 ملين ڊالرن جي بجيٽ مختص ڪئي وئي آهي ۽ ٺٽي ۽ ميرپورخاص ۾ ڪم شروع ٿي ويا آهن. پهرين ۽ ٻي ڪلاس جي شاگردن لاءِ مواد جي پهرين بيچ جنوري 2025 ع تائين پهچايو ويندو جڏهن ته ڪلاس 03 کان 05 لاءِ مواد اپريل 2025ع تائين ڪلاس رومن تائين پهچڻ جي اميد آهي. سنڌ واٽر اينڊ ايگريڪلچر ٽرانسفارميشن پروجيڪٽ بابت سوات پروجيڪٽ جو مقصد ٻوڏ متاثر علائقن ۾ پاڻي جي وسيلن جي انتظام ۽ زرعي پيداوار کي بهتر بڻائڻ آهي. پاڻي جي فراهمي لاءِ تازو ڪانٽريڪٽ ڏنو ويو ۽ قومي ۽ عالمي ادارن جون ٽيمون متحرڪ آهن. اڪرم واهه ڪينال جي بحالي جي نگراني ڪندڙ ڪميٽي ڪينال جي ڊيزائن لاءِ لائيننگ آپشن تي اڳتي وڌڻ تي اتفاق ڪيو آهي.اجلاس ۾ صوبائي وزيرن، چيف سيڪريٽري ۽ ٻين اهم آفيسرن شرڪت ڪئي جڏهن ته ورلڊ بينڪ جي ٽيم ۾ مختلف شعبن جا سربراهه به شامل هئا.
