اسلام آباد-31 آگسٽ (اي پي پي) صدر آصف علي زرداري شنگهائي تعاون تنظيم کي اعتماد، برابري ۽ خوشحالي جو گڏيل ويزن قرار ڏيندي چيو آهي ته مختصر عرصي ۾ ايس سي او دنيا جي سڀ کان وڏي علائقائي تنظيم ۽ هڪ مضبوط گهاٽو وڻ بڻجي چڪي آهي جيڪا امن، استحڪام ۽ خوشحالي کي هٿي ڏيڻ لاءِ ڪوششون ڪري رهي آهي، ايس سي او جي جاگرافيائي تسلسل اسان کي تاريخي موقعو ڏنو آهي ته اسان معاشي رابطن لاءِ گڏجي ڪم ڪريون، اسان کي غربت، ماحولياتي تبديلين ۽ اڻبرابري خلاف گڏيل ڪوششون ڪرڻيون پونديون. پاڪستان ۽ چين مضبوط ڀاءُ آهن، اسان جي مثالي لاڳاپن جي ٻيا ملڪ به خواهش ڪن ٿا، سي پيڪ اسان جي دوستي جو ثبوت ۽ پاڪستان جي معاشي ترقي جي نشاني بڻجي ويو آهي. پاڪستان چين جي ويزن جي ڀرپور تائيد ڪري ٿو ته ايس سي او جي جهنڊي هيٺ شنگهائي اسپرٽ کي هٿي ڏني وڃي، شنگهائي تعاون تنظيم جي سربراهي اجلاس جي موقعي تي چائنه ڊيلي ۾ شايع ٿيل هڪ مضمون ۾ صدر چين جي پنهنجي گذريل ڪيترن ئي ڏهاڪن تي ٻڌل دورن کي ياد ڪندي چيو ته آئون هميشه چين کي پنهنجو ٻيو گهر سمجهان ٿو. مون کي ۽ منهنجي خاندان کي جيڪا محبت ۽ مهمانوازي ڏني وئي ۽ پاڪستاني عوام کي هر موقعي تي جيڪا مضبوط ۽ ثابت قدم حمايت فراهم ڪئي وئي، اهي يادون منهنجي دل ۽ دماغ ۾ هميشه لاءِ نقش آهن. هن چيو ته مان چيني صدر شي جن پنگ کي شنگهائي تعاون تنظيم (ايس سي او) جي اجلاس جي ميزباني تي مبارڪون ڏيان ٿو، جيڪو پنهنجي نوعيت جو سڀ کان وڏو اجلاس آهي ۽ جنهن جي ميزباني خوبصورت شهر تيانجن ڪري رهيو آهي. مارچ 2012ع ۾ منهنجو ان پُررونق شهر ۾ مختصر قيام هو جيڪو هاڻي حيرت انگيز حد تائين ترقي ڪري چڪو آهي. هن چيو ته مان چين لاءِ صدر شي جي قيادت ۾ ايس سي او اجلاس جي بنيادي ايجنڊا کي اڳتي وڌائڻ ۾ ڪاميابي جي دعا ڪريان ٿو. هن چيو ته صدر شي جو ويزن ”انسانيت لاءِ گڏيل مستقبل جي ڪميونٽي“ بلڪل اهو ئي آهي جيڪو ان تنظيم ڏهاڪن ۾ پنهنجي لاءِ طئي ڪيو آهي، پاڪستان لاءِ اهو اعزاز هو ته هن گذريل سال آڪٽوبر ۾ ميمبر ملڪن جي حڪومتي سربراهن جي 23 هين ڪائونسل جي ميزباني ڪئي. هن چيو ته ايس سي او جڏهن شروع ٿيو ته هي هڪ ننڍو ٻوٽو هو پر اڄ اهو هڪ مضبوط ۽ گهاٽو وڻ بڻجي چڪو آهي جيڪو ملڪن کي گڏ ڪري خطن ۾ امن، استحڪام ۽ خوشحالي کي هٿي ڏئي ٿو ۽ اهي مقصد تڏهن ئي حاصل ٿي سگهن ٿا جڏهن ميمبر ملڪ گڏيل طور تي دهشتگردي، انتهاپسندي ۽ عليحدگي پسندي جهڙن ٽن وڏن خطرن تي ضابطو آڻين، ٻي صورت ۾ هي دنيا کي انارڪي ۾ ڌڪي سگهن ٿا. ٿوري وقت ۾ ايس سي او دنيا جي سڀ کان وڏي علائقائي تنظيم بڻجي چڪي آهي، جيڪا يوريشيا جي 80 سيڪڙو ايراضي ۽ دنيا جي 40 سيڪڙو آبادي تي ٻڌل آهي. هي تنظيم جامع ۽ مسلسل سگهه وٺي رهي آهي. هن چيو ته ايس سي او جي جاگرافيائي تسلسل اسان کي تاريخي موقعو ڏنو آهي ته اسان معاشي رابطن لاءِ گڏجي ڪم ڪريون، غربت، ماحولياتي تبديلي ۽ بائيوڊ گريڊيشن جهڙن گڏيل مسئلن کي منهن ڏيون. اسان کي غربت ۽ اڻبرابري خلاف گڏيل ڪوششون ڪرڻيون پونديون تڏهن ئي اسان حقيقي انساني تحفظ کي هڪ منصفاڻي عالمي نظام ۾ يقيني بڻائي سگهنداسين. گذريل سالن ۾ ايس سي او جي ڪارڪردگي، خاص طور تي دهشتگردي جي خاتمي، سرحد پار ڏوهن خاص ڪري منشيات جي اسمگلنگ تي ضابطو آڻڻ ۾ متاثر ڪندڙ رهي آهي. هن چيو ته تيانجن اجلاس اسان کي ايندڙ ڏهاڪي لاءِ گهڻ رخي ترقي جو روڊ ميپ طئي ڪرڻ جو موقعو فراهم ڪري ٿو، ان اجلاس جي اهم ڪمن مان هڪ اهو آهي ته اسان حقيقي گهڻ رخي کي هٿي ڏيون، جيڪا رڳو امن ۽ سلامتي تائين محدود نه هجي پر معيشت، ماليات، واپار ۽ ٽيڪنالاجي ۾ به لاڳاپن کي وڌائي. اسان جو فرض آهي ته اسان عالمي ادارن کي مضبوط بڻايون. ان سان عالمي منڊين ۾ لاهن چاڙهن کي ضابطي ۾ رکڻ ۽ استحڪام آڻڻ ۾ مدد ملندي. هن چيو ته 2024ع ۾ چين جي ايس سي او ملڪن سان واپار وڌي اڌ کرب ڊالر تائين پهچي ويو، جيڪو ان تنظيم جي وڌندڙ اهميت جو ثبوت آهي. صدر چيو ته اسان چين جي عروج ۽ ان جي علائقائي ۽ عالمي قيادت تي فخر ڪريون ٿا ۽ ٻنهي ملڪن جو تعلق هڪ اهڙو داستان آهي جنهن جو ٻيون قومون به خواهش ڪن ٿيون. هن چيو ته ان تعلق ۾ گهرائي پڻ آهي ۽ پائيداري به آهي ۽ اسان جو وڌندڙ تعاون سڄي دنيا ۾ تسليم ٿيل آهي. هن ٻڌايو ته اسان هڪٻئي جي بنيادي مسئلن ۽ اصولن، خودمختياري، علائقائي سالميت ۽ سياسي آزادي تي هميشه هڪٻئي سان گڏ بيٺل رهيا آهيون. هن چيو ته عالمي فورمن تي اسان ٻئي ملڪ ويجهو تعاون ڪريون ٿا ۽ چين هميشه پاڪستان جو خاص ڪري اسان جي تاريخ جي مشڪل ترين لمحن ۾ ساٿ ڏنو آهي. هن چيو ته منهنجو چين سان هڪ خاص تعلق آهي، منهنجو سهرو، وزيراعظم ذوالفقار علي ڀٽو، چين جي باني اڳواڻ چيئرمين مائوزي تنگ ۽ وزيراعظم چواين لائي سان گڏجي پاڪستان چين دوستي جا معمار هئا، منهنجي گهرواريءَ، وزيراعظم بينظير ڀٽو، ان رشتي کي وڌيڪ مضبوط ڪيو ۽ مون کي پنهنجي ڪيترن ئي چين جي دورن دوران چيني قيادت خاص ڪري صدر شي سان ويجهو ڪم ڪرڻ جو اعزاز حاصل ٿيو، جنهن جو نتيجو چين – پاڪستان اقتصادي راهداري (سي پيڪ) جي تصور ۽ آغاز جي صورت ۾ سامهون آيو. اڄ سي پيڪ اسان جي دوستي جو ثبوت آهي ۽ پاڪستان جي معيشت جي ترقي جي نشاني بڻجي چڪو آهي. صدر مملڪت چيو ته هن سال فيبروري ۾ منهنجو چين جو دورو منهنجي ان يقين کي وڌيڪ پختو ڪري ويو ته جيتوڻيڪ اسان گڏجي شاندار ڪاميابيون حاصل ڪيون آهن، پر اسان کي اڃان به وڏا ڪردار ادا ڪرڻا آهن ته جيئن پنهنجي لاڳاپن کي دفاع، سائبر سيڪيورٽي، نئين ٽيڪنالاجيز ۽ توانائي سميت مختلف شعبن ۾ وڌيڪ مضبوط ڪريون ۽ پنهنجي خطي کي واپار ۽ گڏيل خوشحالي جو ڳهوارو بڻايون. هن چيو ته هاڻي دنيا ڄاڻي چڪي آهي ته ايس سي او ڪو فوجي اتحاد ناهي، پر هڪ اهڙي تنظيم آهي جيڪا انسانيت جي خدمت لاءِ معاشي تعاون ۽ قومن وچ ۾ افهام و تفهيم کي هٿي ڏي ٿي. هن چيو ته پاڪستان چين جي ويزن جي ڀرپور تائيد ڪري ٿو ته ايس سي او جي جهنڊي هيٺ شنگهائي اسپرٽ کي هٿي ڏني وڃي، جيڪو يوريشيا ۽ سمورين قومن لاءِ گڏيل اعتماد، خودمختياري برابري ۽ گڏيل ترقي جو فريم ورڪ تيار ڪري ٿو.
