نارووال-28 آگسٽ (اي پي پي) وزيراعظم محمد شهباز شريف پاڻي جي نون ذخيرن جي اڏاوت کي وقت جي ضرورت قرار ڏيندي چيو آهي ته اسان کي ٻوڏ جي صورتحال کي منهن ڏيڻ لاءِ مختصر، وچولي ۽ ڊگهي مدي جون پاليسيون ٺاهڻيون پونديون، ٻوڏ جهڙين قدرتي آفتن کي ٽيم ورڪ ذريعي منهن ڏئي سگهجي ٿو، اڳواٽ اطلاع واري نظام جي ڪري نقصان گهٽ ۾ گهٽ ٿيو آهي. پاڪستان موسمياتي تبديلي کان سڀ کان وڌيڪ متاثر ٿيندڙ 10 ملڪن ۾ شامل آهي، ريسڪيو يا قدرتي آفتن سان پيدا ٿيندڙ صورتحال کي منهن ڏيڻ وارن ادارن کي وڌيڪ متحرڪ ڪرڻو پوندو. وزيراعظم محمد شهباز شريف اهڙن خيالن جو اظهار نارووال ۾ ٻوڏ متاثر علائقن جي دوري جي موقعي تي بريفنگ کي خطاب ڪندي ڪيو. پنجاب جي وزيراعليٰ مريم نواز شريف، منصوبابندي ۽ ترقي جو وفاقي وزير پروفيسر احسن اقبال، اطلاعات ۽ نشريات جو وفاقي وزير عطاءُ الله تارڙ، اين ڊي ايم اي جو چيئرمين ليفٽيننٽ جنرل انعام حيدر ملڪ ۽ ٻيا اعليٰ عملدار پڻ ان موقعي تي موجود هئا. اين ڊي ايم اي جي چيئرمين وزيراعظم کي پنجاب جي دريائن ۾ ٻوڏ ۽ پاڻي سبب متاثر ٿيل علائقن ۾ ريسڪيو ۽ امدادي آپريشن بابت بريفنگ ڏني. وزيراعظم چيو ته گلگت بلتستان، خيبر پختونخواهه کان پوءِ هاڻي پنجاب برساتن ۽ ٻوڏ جي صورتحال کي منهن ڏئي رهيو آهي، ٻوڏ سبب ٿيندڙ جاني نقصان تي افسوس آهي، وفاقي وزيرن، پاڪ فوج، سول انتظاميا، اين ڊي ايم اي، ريسڪيو 1122، نارووال جي سياسي قيادت ۽ ٻين ادارن جو ڪردار ساراهه جوڳو آهي، هيلي ڪاپٽر ۽ ٻيڙين جو به بندوبست ڪيو ويو آهي، اڳواٽ اطلاع واري نظام جي ڪري نقصان گهٽ ۾ گهٽ ٿيو آهي، هن چيو ته 2022ع ۾ سنڌ، بلوچستان، خيبر پختونخواهه ۽ پنجاب جي ڏاکڻي ضلعن ۾ تمام گهڻو نقصان ٿيو هو، لکين ايڪڙ زمين تي بيٺل فصل تباهه ٿي ويا هُئا ۽ پاڪستان کي اربين ڊالرن جو نقصان ٿيو هو. وزيراعظم چيو ته بدقسمتي سان پاڪستان انهن ملڪن ۾ شامل آهي جيڪي قدرتي آفتن کان متاثر ٿي رهيا آهن ۽ پاڪستان موسمياتي تبديلين کان سڀ کان وڌيڪ متاثر ٿيندڙ 10 ملڪن ۾ شامل آهي. اسان کي ذهن ۾ رکڻ گهرجي ته ايندڙ سالن ۾ به اهو سلسلو جاري رهندو. هاڻي اهو اسان تي دارومدار رکي ٿو ته اسان هن چئلينج کي ڪيئن ٿا منهن ڏيون، جيڪڏهن وفاق، چار ئي يونٽ، آزاد ڪشمير ۽ گلگت بلتستان گڏجي ان سان وڙهندا آهن ته پوءِ اسان ايندڙ صورتحال کي منهن ڏئي سگهون ٿا. وزيراعظم چيو ته ان مقصد لاءِ صوبن کي پنهنجي سطح تي تياريون ڪرڻيون پونديون، وفاقي سطح تي اين ڊي ايم اي ۽ ٻين لاڳاپيل ادارن کي مڪمل تياريون ڪرڻيون پونديون. هن چيو ته پاڻي ذخيرو ڪرڻ جي گنجائش وڌائڻي پوندي ۽ ان لاءِ اسان کي پنهنجي وسيلن کي استعمال ڪرڻو پوندو، ان سان ٻوڏ جي صورتحال کي ڪنٽرول ڪرڻ ۾ مدد ملندي، جيڪڏهن اسان وٽ پاڻي ذخيرو ڪرڻ جي گنجائش نه هوندي ته پوءِ اسان جون سڀ ڪوششون اڻپوريون هونديون. هن چيو ته اسان کي پاڻ وسيلا گڏ ڪرڻا پوندا، ملڪ ۾ وفاق ۽ صوبن جي وچ ۾ اها سگهه موجود آهي، جيڪڏهن اسان گڏجي ويهنداسين ته ان جو حل ڳولي وٺنداسين، ايندڙ سالن ۾ ماحولياتي چئلينج کي اسان کي منهن ڏيڻو آهي. وزيراعظم چيو ته ايپڪس ڪميٽي جي گذريل اجلاس ۾ مون اهو مسئلو اٿاريو هو ته پاڻي ذخيرو ڪرڻ جي گنجائش وقت جي ضرورت آهي ۽ اسان وقت ضايع ڪرڻ کان سواءِ ان جي تياري ڪرڻ گهُرجي. ڀاشا ڊيم ۽ مهمند ڊيم جي تعمير تمام ضروري آهي. ساڳئي طرح چنيوٽ ۽ پنجاب ۾ ٻين ڪيترن ئي هنڌن تي پاڻي ذخيرو ڪرڻ جي گنجائش پيدا ڪري سگهجي ٿي. اتر وارن علائقن ۾ ننڍا ڊيم ٺاهي سگهجن ٿا. بچاءُ ۽ قدرتي آفتن سبب پيدا ٿيندڙ صورتحال کي مُنهن ڏيڻ وارن ادارن کي وڌيڪ متحرڪ ڪرڻو پوندو. جيڪڏهن اسان اڄ کان شروعات ڪريون ٿا ته پاڻي ذخيرو ڪرڻ جي عظيم منصوبن کي مڪمل ڪرڻ ۾ ڪيترائي سال لڳندا. پنجاب کان پوءِ ٻوڏ جو رخ سنڌ ڏانهن ٿيندو. اسان دعا ڪريون ٿا ته ٻوڏ جي پاڻي ۾ گهٽتائي اچي، هي هڪ چئلينج آهي. وزيراعظم چيو ته اسان کي گڏجي هن چئلينج کي منهن ڏيڻو پوندو، پنجاب جي وزيراعليٰ جو تباهه ٿيل فصلن جي مالڪن کي فوري طور تي معاوضو ڏيڻ جو اعلان خوشي جوڳو آهي. ساڳئي طرح جاني ۽ گهرن جي نقصان جو به معاوضو ڏنو ويندو. مان پنجاب جي وزيراعلي ۽ سندس پوري ٽيم ۽ اين ڊي ايم اي کي مبارڪباد ڏيان ٿو ۽ پاڪستاني هٿياربند فوج جو ٿورو مڃان ٿو جيڪي سڀ گڏجي وڏي حنت سان ڪم ڪري رهيا آهن. پنجاب جي وزيراعلي گوردواره ڪرتارپور مان زائرين کي ڪڍڻ لاءِ هيلي ڪاپٽر موڪلڻ جو حڪم ڏنو هو پر خراب موسم جي ڪري پوءِ انهن کي ٻيڙين ذريعي ڪڍڻ کي يقيني بڻايو ويو. گوردواره ڪرتارپور سک برادري لاءِ هڪ مقدس جاءِ آهي، اتان پاڻي کي فوري طور تي نيڪال ڪرڻو پوندو. ان موقعي تي پنجاب جي وزيراعليٰ مريم نواز شريف چيو ته آئُون ٻوڏ متاثر علائقن جو دورو ڪرڻ تي وزيراعظم جي ٿورائتي آهيان، نارووال ٻوڏ کان سڀ کان وڌيڪ متاثر ٿيندڙ علائقن مان هڪ آهي. پنجاب انتظاميا ۽ ريسڪيو جو ڪردار ساراهه جوڳو آهي. سڀني لاڳاپيل ادارن متاثرين جي مدد لاءِ فوري قدم کنيا، گذريل 40 سالن ۾ سانوڻي جو ايترو ڊگهو سلسلو ڪڏهن به ناهي آهي. مسلسل برساتن ۽ ڀارت پاران پاڻي ڇڏڻ هڪ غير معمولي صورتحال پيدا ڪئي آهي. اها اطمينان جوڳي ڳالهه آهي ته سڀني ادارن گڏجي ڀرپور طريقي سان ڪم ڪيو آهي. هڪ هزار فيلڊ اسپتالُون ڪم ڪري رهيُون آهن. جانورن لاءِ پاڻي ۽ گاهه جو به بندوبست ڪيو پيو وڃي. هن چيو ته موثر اڳواٽ اطلاع واري نظام جي ڪري ماڻهن کي محفوظ جاين تي پهچائڻ ممڪن ٿيو آهي. پاڪ فوج جا سپاهي پنجاب جي متاثر علائقن ۾ امدادي سرگرمين ۾ مصروف آهن. اسان کي اهڙو انفراسٽرڪچر ٺاهڻو آهي جيڪو پاڻي کي روڪي سگهي ۽ محفوظ بڻائي سگهي. منصوبابندي، ترقي ۽ خاص قدمن واري وفاقي وزير پروفيسر احسن اقبال چيو ته ريسڪيو ۽ امدادي ڪوششن کي جامع ۽ وڌيڪ تيز ڪرڻ جي ضرورت آهي. نارووال دريائي ٻوڏ کان سڀ کان وڌيڪ متاثر ٿيو آهي. رستن جي بحالي جو ڪم فوري طور تي شروع ڪرڻو پوندو. نارووال کي آفت سٽيل علائقو قرار ڏنو وڃي، اسان کي پنهنجو انفراسٽرڪچر مضبوط ڪرڻو پوندو ۽ ٻوڏ کان بچاءُ جا اپاءُ وٺڻا پوندا، آئُون نارووال جو دورو ڪرڻ تي وزيراعظم ۽ پنجاب جي وزيراعليٰ جو ٿورائتو آهيان. اين ڊي ايم اي جي چيئرمين ليفٽيننٽ جنرل انعام حيدر ملڪ چيو ته اولهندي سانوڻي جو اهو سلسلو ميداني علائقن ۾ جاري آهي، ڀارت جي غير قانوني قبضي هيٺ ڄمون ڪشمير ۽ سيالڪوٽ خطي ۾ غير معمولي برساتن سبب دريائن ۾ ٻوڏ آئي آهي، اولهندي جا درياءَ معمول مُوجب وهي رهيا آهن، اوڀرندي وارن دريائن ۾ ٻوڏ واري صورتحال آهي، خانڪي ۽ قادر آباد ۾ پاڻي جو 10 لک ڪيوسڪ جو ريلو آهي، هيڊ گنڊا سنگهه والا تي پاڻي جو وهڪرو وڌيڪ آهي.
